Trong những chuyến đi dài, say xe có lẽ là điều không thể tránh khỏi đối với hành khách cũng như người lái. Chứng say tàu xe vốn là một dạng rối loạn rất phổ biến, xảy ra bên trong tai, gây ra tình trạng buồn nôn, chóng mặt và không tỉnh táo. Cùng tìm hiểu nguyên nhân gây ra hiện tượng này và bật mí những cách chống say xe hiệu quả nhất.
Nguyên nhân gây ra tình trạng say tàu xe
Chứng say tàu xe xảy ra khi các giác quan của chúng ta hoạt động một cách không đồng bộ, xung đột lẫn nhau. Những chuyển động bên ngoài của chúng ta sẽ được thần kinh trung ương (não) cảm nhận bằng nhiều con đường khác nhau như: tai trong, mắt, các mô ở bề mặt của cơ thể.
Những cách chống say xe hiệu quả nhất
Tránh trường hợp quá no hoặc quá đói khi lên xe
Trước khi đi, hãy cố gắng không nên ăn quá no hoặc sử dụng các loại đồ uống có cồn. Đặc biệt là đối với những người thường xuyên bị say tàu xe, nhất định phải tránh các loại thực phẩm như vải, sữa đậu nành và lòng đỏ trứng. Dưới sự tác động của môi trường, lượng đường cực cao có sẵn trong vải sẽ lên men, chuyển hóa thành các chất có mùi như men rượu, khiến tình trạng say xe càng trở nên nghiêm trọng hơn.
Bên cạnh đó, nếu bạn để bụng rỗng, các triệu chứng của hiện tượng say tàu xe sẽ càng trở nên rõ ràng và mạnh mẽ hơn. Bởi lẽ, cơ thể khi đang ở trong tình trạng thiếu năng lượng sẽ không đủ sức kháng cự lại các triệu chứng chóng mặt, nôn nao, khó chịu.
Sử dụng thuốc chống say
Hiện nay, các loại thuốc chống say xe rất đa dạng và phong phú. Nếu bạn là người luôn gặp phải hiện tượng say xe, hãy uống ngay 1 viên thuốc chống say trước khi lên xe khoảng 30 phút đến 1 tiếng. Đối với những người bị say nghiêm trọng hơn, có thể sử dụng 2 viên. Còn trẻ em tùy lứa tuổi theo chỉ định của bác sĩ.
Đối với những người không quen, các loại thuốc chống say có thể gây ra một số tác dụng phụ như choáng váng, người lâng lâng... Nhưng chí ít những cảm giác này không khó chịu bằng việc say tàu xe.
Luôn ưu tiên ngồi hàng ghế đầu
Một kinh nghiệm lâu năm cho những người hay gặp phải tình trạng say xe, chính là ưu tiên ngồi ở những hàng ghế đầu, càng xa phần đuôi xe càng tốt. Khi ngồi ở hàng ghế đầu, tầm mắt của bạn mở xa hơn, tránh tập trung quá sâu vào các tình huống xảy ra bên trong xe. Bên cạnh đó, nếu so sánh với các hàng ghế ở gần đuôi xe, hàng ghế đầu sẽ đỡ xóc hơn, giúp giảm bớt đi những chuyển động không được dự đoán trước.
Không sử dụng điện thoại và đọc sách trên xe
Nhiều người vẫn luôn có thói quen đọc sách báo hoặc sử dụng điện thoại để giết thời gian khi ngồi trên xe. Tuy nhiên, đây cũng chính là một trong những nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng say tàu xe.
Cụ thể, hiện tượng say xe xảy ra khi các giác quan hoạt động không đồng bộ, xung đột lẫn nhau. Khi tập trung sử dụng điện thoại hay đọc sách báo trên xe, thị giác sẽ được cố định vào việc đó và truyền thông tin đến não bộ rằng bạn đang đứng yên. Trong khi đó, những thông tin thu được từ thính giác và các dây thần kinh cảm giác lại thể hiện điều ngược lại. Chính sự sai lệch thông tin giữa các giác quan này khiến bộ não bị "bối rối" và gây ra hiện tượng say xe.
Nhai kẹo cao su
Nhai kẹo cao su có lẽ là cách thông dụng và phổ biến nhất. Ngay từ ngày còn bé, chúng ta đều đã được dạy về biện pháp nhai kẹo cao su, nhằm phòng tránh tình trạng say xe. Nguyên lý chính của biện pháp này chính là làm giảm các tác động do những tín hiệu xung đột lẫn nhau gây ra bởi mắt và tai, nhờ vào cử động nhai trong quá trình "ăn vặt".
Nhìn ra ngoài trời
Biện pháp này thực ra chính là nhìn thẳng ra ngoài cửa sổ, hướng đến phía xa đường chân trời, theo hướng phương tiện đang di chuyển. Làm theo cách này, não bộ của bạn sẽ dần dần lấy lại được cảm giác thăng bằng, tránh nhận những tín hiệu mâu thuẫn từ mắt và các mô bên ngoài cơ thể.
Lưu ý rằng bạn phải nhìn đến phía xa đường chân trời, theo đúng hướng phương tiện di chuyển; tránh nhìn gần vào 1 điểm sẽ càng gây ra hiện tượng say xe và nên áp dụng với những quãng đường di chuyển không quá dài.
Hít thở không khí trong lành
Đối với đại đa số người gặp phải tình trạng say xe, biện pháp mở cửa sổ nhằm hít thở không khí trong lành không còn quá xa lạ. Không khí mát mẻ và trong lành từ bên ngoài sẽ giúp làm giảm các triệu chứng say xe. Ngoài ra, làn không khí từ thiên nhiên sẽ giúp không gian nội thất trở nên thông thoáng hơn, đồng thời loại bỏ những mùi trên xe khiến bạn cảm thấy khó chịu.
Sử dụng gừng tươi
Từ trước đến nay, gừng tươi vốn luôn được sử dụng như một bài thuốc truyền thống chữa các triệu chứng say tàu xe như buồn nôn, chóng mặt. Bạn có thể giã nát một miếng gừng tươi ra, pha uống với nước ấm hoặc ăn sống trực tiếp.
Khi ngồi trên tàu xe, hãy đặt một miếng gừng nhỏ ngay trước mũi. Mùi hăng và cay đặc trưng từ gừng tươi sẽ xộc thẳng vào mũi, làm giảm đi cảm giác căng thẳng cùng những mùi khó chịu bên trong xe. Cách chống say xe bằng gừng là một trong những phương pháp khá hiệu quả và được nhiều người thường xuyên sử dụng.
Sử dụng vỏ quả cam/quýt
Tương tự như biện pháp sử dụng gừng tươi, vỏ cam/quýt cũng có tác dụng giúp làm giảm các triệu chứng cơ bản của hiện tượng say xe. Đặt một miếng vỏ cam hoặc quýt ở trong xe hoặc trước mũi, mùi hương từ vỏ cam/quýt sẽ giúp kích thích thần kinh, lấn át đi những mùi khó chịu trên xe.
Một cách hiệu quả hơn chính là nặn vỏ cam/quýt, lấy toàn bộ tinh dầu của chúng. Tinh dầu từ vỏ cam/quýt có hiệu quả mạnh hơn, đem lại sự thoải mái và thư giãn cho người say xe.
Trò chuyện với mọi người xung quanh
Một biện pháp rất đơn giản nhằm tránh hoặc giảm bớt hiện tượng say xe chính là tập trung trò chuyện và giao tiếp với mọi người xung quanh. Nếu bạn đang di chuyển cùng bạn bè hay người quen, đừng ngại ngần mà bắt chuyện với họ, bởi lẽ những câu chuyện sẽ phần nào giúp bạn quên đi cảm giác đang ngồi trên xe.
Ngoài ra, bạn cũng có thể mang theo một số món đồ tiêu khiển khác, nhằm giúp bản thân tập trung hơn, quên đi cảm giác say xe. Đối với những người thường xuyên gặp phải hiện tượng say tàu xe, yếu tố về tinh thần là rất quan trọng. Vì thế, hãy luôn giữ cho mình một tâm lý ổn định, tự tin và lạc quan.
Cố gắng ngủ một giấc
Khi gặp phải tình trạng say tàu xe, bạn có thể cố gắng nhắm mắt và ngủ một giấc. Giấc ngủ đến sẽ khiến cho bạn tạm quên đi cảm giác say xe khó chịu. Bên cạnh đó, trong khi ngủ, những tín hiệu mâu thuẫn từ mắt và tai trong tạm thời sẽ được giải quyết, xoa dịu đi phần nào hiện tượng say tàu xe.
Hiện tượng say xe luôn là một cơn ác mộng đối với nhiều người trong những chuyến đi xa. Với một số cách chống say xe đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả trên đây, mong rằng các bạn sẽ tận hưởng được những chuyến hành trình thật thoải mái và an toàn.
Theo VinFast
: