Dầu hộp số ô tô là loại dầu nhớt giúp bôi trơn cho các bộ phận bánh răng trong hộp số và một số bộ phận khác trên động cơ. Dầu giúp bôi trơn, chống gỉ sét, chống ăn mòn và làm mát động cơ. Việc duy trì dầu trong hộp số ở mức ổn định không chỉ giúp xe vận hành tốt hơn, mạnh mẽ hơn mà còn gia tăng tuổi thọ cho hộp số.
Vì sao phải thay dầu hộp số ô tô định kỳ?
Tất cả các hãng xe đều khuyên rằng, người dùng cần phải thay dầu cho ô tô định kỳ, tuy nhiên không ít khách hàng khi sử dụng ô tô đều không nhớ điều này. Việc không thay dầu đúng kỳ hạn sẽ ảnh hưởng đến khả năng vận hành của động cơ đặc biệt là hộp số ô tô.
Thứ nhất, hộp số sẽ bị hao mòn theo thời gian, đặc biệt khi thường xuyên chạy/dừng liên tục trong thành phố hay xe chở tải trọng lớn. Việc thiếu dầu bôi trơn sẽ làm các chi tiết trong hộp số hoạt động "quá sức" gây nên tình trạng xuống cấp nhanh chóng.
Thứ hai, khi thiếu dầu nhớt ô tô, hệ
thống bơm thuỷ lực sẽ hoạt động kém hiệu quả dẫn đến lực ép không đủ
lớn. Hậu quả là động cơ phải gia tăng vòng tua nhưng xe yếu, tăng tốc
kém.
Cuối cùng, vì động cơ thường xuyên hoạt động, chúng tác
động lên nhau và xảy ra ma sát. Như vậy, dầu hộp số lâu ngày không thay
thế sẽ bị bẩn, chứa nhiều hạt kim loại dễ gây tắc nghẽn cho van bơm thuỷ
lực và khiến hộp số hoạt động kém hiệu quả. Nếu tình trạng này kéo dài
sẽ khiến hộp số bị gỉ sét, hỏng hóc.
Khi nào bạn cần thay dầu hộp số ô tô?
Hiện nay, hầu hết các dòng ô tô đều được trang bị một trong hai loại hộp số tự động: hộp số tự động có que thăm dầu (hộp số hở) và hộp số tự động không có que thăm dầu (hộp số kín). Vậy dầu hộp số ô tô bao lâu phải thay? Điều này tùy thuộc vào từng loại hộp số khác nhau.
Các nhà sản xuất ô tô đưa ra mức khuyến nghị rằng người dùng nên thay dầu nhớt sau mỗi 50.000 km chạy đối với xe hộp số hở. Còn với xe hộp số kín, có thể không cần thay thế dầu mà chỉ cần châm thêm dầu nếu thiếu.
Ngoài ra, đối với mỗi dòng xe, do cấu tạo hộp số khác nhau nên thời gian thay dầu sẽ được quy định một mức riêng. Bạn nên đọc kỹ thông tin trong sách hướng dẫn đi kèm để có thể nắm được thời gian thay dầu thích hợp nhất.
Hướng dẫn chi tiết cách kiểm tra dầu hộp số ô tô
Tại sao bạn cần kiểm tra dầu hộp số ô tô? Kiểm tra dầu hộp số giúp bạn biết được khi nào cần thay và tình trạng dầu hiện tại trong xe. Hãy kiểm tra dầu thường xuyên theo số km xe đi được hoặc khuyến cáo của nhà sản xuất. 4 bước sau đây giúp bạn dễ dàng kiểm tra tình trạng dầu nhớt cho ô tô.
Bước 1: Trước tiên, hãy cho động cơ hoạt động khoảng 15 phút hoặc đến khi động cơ và hộp số đạt đến nhiệt độ vận hành bình thường (khoảng 70 đến 80 độ C). Sau đó cho xe dừng hẳn và đưa cần chọn số về vị trí trung gian (hoặc vị trí P ở một số dòng xe).
Bước 2: Nâng mui xe lên và tìm ống dẫn dầu hộp số tự động. Ở một số loại xe mới, ống dẫn dầu tự động sẽ được dán nhãn. Sau đó, bạn hãy lấy que thăm nhớt ra để bắt đầu tiến hành thăm dầu. Que thăm dầu thường đặt ở vị trí sau động cơ, trên đỉnh bình dầu đối với xe truyền động bánh sau và ở phía trước động cơ, bên phải bình dầu đối với xe truyền động bánh trước.
Bước 3: Làm sạch que thăm dầu sau khi nhấc từ hộp số. Sau đó, cho que vào lại và nhấc ra một lần nữa để kiểm tra mức dầu.
Bước 4: Tiếp theo, bạn cần kiểm tra màu sắc để nắm được dầu đã cần phải thay hay chưa. Nếu dầu xe của bạn ở màu đỏ hoặc hồng hay nâu sáng (theo bảng màu dưới đây) thì dầu đó vẫn có thể tiếp tục sử dụng. Còn nếu có màu nâu đậm, nâu sữa hay có mùi khó chịu/khét thì dầu cần phải được thay mới.
Cần lưu ý những gì khi thay dầu hộp số?
Lưu
ý đầu tiên, bạn hãy lựa chọn loại dầu phù hợp với xe của mình. Đối với
mỗi dòng xe, nhà sản xuất thường đưa ra khuyến cáo sử dụng loại dầu nhớt
nào cho loại hộp số nào và nên thay dầu đúng theo hướng dẫn. Đặc biệt,
một số hãng yêu cầu chỉ được sử dụng loại dầu nhớt do chính hãng cung
cấp. Việc dùng loại dầu nhớt phù hợp rất quan trọng, nó ảnh hưởng trực
tiếp đến khả năng hoạt động trơn tru và độ bền của hộp số.
Bên
cạnh đó, bạn luôn nhớ phải thay dầu cho hộp số đúng thời điểm. Có 3 cách
xác định thời gian để thay dầu ô tô chính là: số km đã đi, chất lượng
dầu trong hộp số hay xe có xuất hiện những hiện tượng như kẹt hộp số, rò
rỉ dầu... hay không.
Cách thay dầu hộp số xe ô tô ở mỗi loại xe
là khác biệt, do đó bạn cần chú ý tìm hiểu xe của mình nên thay theo
cách nào. Đối với một số loại xe cần thay hoàn toàn dầu nhớt nhưng ở một
số loại khác chỉ nên bổ sung lượng dầu hao hụt mà không nên thay mới.
Cuối
cùng hãy luôn làm nóng động cơ trước trước khi xả dầu. Việc xả dầu ở
hộp số tự động phức tạp hơn so với dầu máy xả sạch dầu ở đáy các-te và
cả trong biến mô. Trước khi xả dầu hãy làm nóng động cơ, sau đó tháo
bu-lông, xả dầu tự động dưới đáy các-te để dầu thoát ra.
Áp dụng
theo hướng dẫn của nhà sản xuất và thực hiện đầy đủ những lưu ý trên khi
thay dầu hộp số ô tô giúp chiếc xe của bạn vận hành trơn tru, ổn định
và gia tăng tuổi thọ cho hộp số xe.