Trong bối cảnh giá xăng tăng cao, xe điện được người dùng quan tâm hơn vì không tiêu thụ nhiên liệu từ xăng, dầu và góp phần bảo vệ môi trường. Vậy đâu là những ưu, nhược điểm của xe điện và có nên mua ô tô điện chạy trong đô thị không?
Xu hướng sử dụng ô tô điện ngày nay
Doanh số của xe điện trong những năm gần đây có sự tăng trưởng vượt trội. Theo dự báo của ngân hàng đầu tư UBS, dự kiến đến hết 2025, khoảng 20% doanh số ô tô mới toàn cầu sẽ là xe điện. Đặc biệt, con số này sẽ là 40% đến hết 2030 và hứa hẹn cho đến hết 2040, gần như mọi xe mới bán ra đều là xe điện.
Doanh số của xe điện trong những năm gần đây có sự tăng trưởng vượt trội. Theo dự báo của ngân hàng đầu tư UBS, dự kiến đến hết 2025, khoảng 20% doanh số ô tô mới toàn cầu sẽ là xe điện. Đặc biệt, con số này sẽ là 40% đến hết 2030 và hứa hẹn cho đến hết 2040, gần như mọi xe mới bán ra đều là xe điện.
Năm 2020, trên thế giới có khoảng 370
mẫu xe ô tô điện các loại, tăng 40% so với năm 2019. Ở thời điểm đó,
Trung Quốc dẫn đầu về sự đa dạng, còn Châu Âu dẫn đầu về mức tăng trưởng
mẫu mã.
Ưu điểm của các mẫu xe ô tô điện chạy trong đô thị
- Khả năng hạn chế phát thải và an toàn với môi trường
Xe điện được đánh giá là tương lai của ngành công nghiệp sản xuất ô tô, khi đang dần giải quyết được bài toán ô nhiễm môi trường. Đặc biệt, các hãng sản xuất không ngừng cải tiến để mang đến các mẫu xe ô tô điện đi trong đô thị có khả năng hạn chế phát thải và đảm bảo an toàn.
EDF Energy - một công ty tổng hợp năng lượng của Anh, thống kê được mỗi năm một chiếc xe xăng thải trực tiếp ra môi trường gần 5.400 kg khí CO2, con số này ở xe điện là 1.800 kg. Có thể thấy, lượng khí thải CO2 (bao gồm cả phát thải trực tiếp và phát thải gián tiếp) ra môi trường từ xe điện thấp hơn khoảng 70% so với các dòng xe xăng truyền thống. Đây là yếu tố để khách hàng có thể cân nhắc nên mua ô tô điện hay xăng.
- Không tiêu thụ nhiên liệu từ xăng, dầu
Với đặc điểm không phụ thuộc vào nhiên liệu xăng dầu, ô tô điện là một phương án khả thi cho bài toán chi phí vận hành. Khi so sánh về chi phí vận hành giữa xe điện và xe xăng, nhiều chuyên gia đã nhận định xe điện sẽ tiết kiệm hơn.
Cụ thể, mức tiêu hao nhiên liệu trung bình của xe xăng hạng C là 7,8 lít/100km. Theo giá xăng trung bình tháng 3/2022, chi phí nhiên liệu để đi 500 km sẽ khoảng trên 1 triệu đồng. Trong khi đó, công suất tiêu thụ của ô tô điện là 13,4 kWh/100km. Tính toán theo giá điện bậc 5 do Bộ Công Thương, chủ xe chỉ cần chi trả xấp xỉ 200.000 đồng cho 500 km di chuyển.
- Khả năng vận hành mượt mà, ổn định
Xe điện sở hữu khả năng tăng tốc mượt mà nhờ mô-men xoắn tức thì được tạo ra từ khối động cơ điện trên xe. Xe vận hành ổn định, vào cua êm và ít rung lắc hơn so với xe xăng. Bên cạnh đó, hệ thống pin được trang bị phía dưới gầm xe, giúp hạ trọng tâm xe và tăng khả năng bám đường, đảm bảo an toàn trong những trường hợp phanh gấp hoặc vào cua.
Ưu điểm của các mẫu xe ô tô điện chạy trong đô thị
- Khả năng hạn chế phát thải và an toàn với môi trường
Xe điện được đánh giá là tương lai của ngành công nghiệp sản xuất ô tô, khi đang dần giải quyết được bài toán ô nhiễm môi trường. Đặc biệt, các hãng sản xuất không ngừng cải tiến để mang đến các mẫu xe ô tô điện đi trong đô thị có khả năng hạn chế phát thải và đảm bảo an toàn.
EDF Energy - một công ty tổng hợp năng lượng của Anh, thống kê được mỗi năm một chiếc xe xăng thải trực tiếp ra môi trường gần 5.400 kg khí CO2, con số này ở xe điện là 1.800 kg. Có thể thấy, lượng khí thải CO2 (bao gồm cả phát thải trực tiếp và phát thải gián tiếp) ra môi trường từ xe điện thấp hơn khoảng 70% so với các dòng xe xăng truyền thống. Đây là yếu tố để khách hàng có thể cân nhắc nên mua ô tô điện hay xăng.
- Không tiêu thụ nhiên liệu từ xăng, dầu
Với đặc điểm không phụ thuộc vào nhiên liệu xăng dầu, ô tô điện là một phương án khả thi cho bài toán chi phí vận hành. Khi so sánh về chi phí vận hành giữa xe điện và xe xăng, nhiều chuyên gia đã nhận định xe điện sẽ tiết kiệm hơn.
Cụ thể, mức tiêu hao nhiên liệu trung bình của xe xăng hạng C là 7,8 lít/100km. Theo giá xăng trung bình tháng 3/2022, chi phí nhiên liệu để đi 500 km sẽ khoảng trên 1 triệu đồng. Trong khi đó, công suất tiêu thụ của ô tô điện là 13,4 kWh/100km. Tính toán theo giá điện bậc 5 do Bộ Công Thương, chủ xe chỉ cần chi trả xấp xỉ 200.000 đồng cho 500 km di chuyển.
- Khả năng vận hành mượt mà, ổn định
Xe điện sở hữu khả năng tăng tốc mượt mà nhờ mô-men xoắn tức thì được tạo ra từ khối động cơ điện trên xe. Xe vận hành ổn định, vào cua êm và ít rung lắc hơn so với xe xăng. Bên cạnh đó, hệ thống pin được trang bị phía dưới gầm xe, giúp hạ trọng tâm xe và tăng khả năng bám đường, đảm bảo an toàn trong những trường hợp phanh gấp hoặc vào cua.
- Quy trình bảo dưỡng đơn giản, chi phí thấp
So với xe xăng, quy trình bảo dưỡng ô tô điện khá đơn giản. Các bộ phận cần bảo dưỡng chỉ tập trung chủ yếu ở pin và động cơ. Ngoài ra còn có một số hạng mục cần chú ý khi bảo dưỡng ô tô điện như: má phanh, lốp xe, cần gạt nước kính chắn gió… Tuy nhiên, nhìn chung, chi phí bảo dưỡng định kỳ của xe điện không quá tốn kém nên các chủ xe cũng có thể an tâm khi vận hành và “nuôi xe” trong tương lai.
So với xe xăng, quy trình bảo dưỡng ô tô điện khá đơn giản. Các bộ phận cần bảo dưỡng chỉ tập trung chủ yếu ở pin và động cơ. Ngoài ra còn có một số hạng mục cần chú ý khi bảo dưỡng ô tô điện như: má phanh, lốp xe, cần gạt nước kính chắn gió… Tuy nhiên, nhìn chung, chi phí bảo dưỡng định kỳ của xe điện không quá tốn kém nên các chủ xe cũng có thể an tâm khi vận hành và “nuôi xe” trong tương lai.
Nhược điểm của ô tô điện
- Hệ thống trạm sạc chưa bao phủ rộng rãi
Hệ thống điểm sạc, trạm sạc cho ô tô điện đang tập trung chủ yếu ở các khu đô thị với mật độ dân cư cao nên các lái xe bị hạn chế khi muốn di chuyển quãng đường xa ra ngoài đô thị.
Tuy nhiên, với nỗ lực phát triển phương tiện xanh này, VinFast đang không ngừng triển khai xây dựng hệ thống trạm sạc ô tô điện đạt quốc tế trên cả nước. Ngoài ra các chủ xe có thể tìm hiểu thêm về sạc dự phòng di động cho ô tô điện hiện nay giúp đảm bảo tiện lợi, nhanh chóng và tiết kiệm thời gian tìm kiếm điểm sạc.
- Phạm vi hoạt động hạn chế
Ô tô điện còn có nhược điểm khác là phạm vi di chuyển có giới hạn, do pin xe có thể bị hạn chế dưới điều kiện thời tiết khắc nghiệt và hệ thống trạm sạc chưa bao phủ rộng rãi. Tuy nhiên, với việc chú trọng nghiên cứu, phát triển công nghệ pin tiên tiến, pin của các dòng xe ô tô điện cao cấp hiện nay có tuổi thọ, dung lượng, khả năng chống nước và chống cháy nổ được cải thiện hơn rất nhiều và có thể hoạt động ổn định trong các điều kiện nhiệt độ khác nhau.
- Cần nhiều thời gian để nạp năng lượng, sạc pin hơn so với xe dùng xăng
Để chuẩn bị cho mỗi lần di chuyển, các chủ xe điện cần lưu ý thời gian để sạc đầy pin xe của mình, đảm bảo xe đủ khả năng di chuyển theo quãng đường mong muốn. Nhược điểm này đã được cải thiện đáng kể nhờ tính năng sạc nhanh ô tô điện hiện nay. Chu kỳ sạc giảm đáng kể mà không ảnh hưởng đến tuổi thọ của pin hay khả năng vận hành của xe.
Dù không thể phủ nhận các tính năng vượt trội của xe điện thì các chủ xe có thể vẫn e ngại các nhược điểm khi cân nhắc có nên mua ô tô điện chạy trong đô thị. Tuy nhiên, hiện nay VinFast đang làm rất tốt trong việc mở rộng hệ thống trạm sạc phủ toàn quốc, phát triển công nghệ sạc pin nhanh nhưng vẫn đảm bảo an toàn theo tiêu chuẩn Châu Âu... Những điều này đã cải thiện được một phần của các nhược điểm lớn về xe điện mà người tiêu dùng vẫn đang quan tâm.
- Hệ thống trạm sạc chưa bao phủ rộng rãi
Hệ thống điểm sạc, trạm sạc cho ô tô điện đang tập trung chủ yếu ở các khu đô thị với mật độ dân cư cao nên các lái xe bị hạn chế khi muốn di chuyển quãng đường xa ra ngoài đô thị.
Tuy nhiên, với nỗ lực phát triển phương tiện xanh này, VinFast đang không ngừng triển khai xây dựng hệ thống trạm sạc ô tô điện đạt quốc tế trên cả nước. Ngoài ra các chủ xe có thể tìm hiểu thêm về sạc dự phòng di động cho ô tô điện hiện nay giúp đảm bảo tiện lợi, nhanh chóng và tiết kiệm thời gian tìm kiếm điểm sạc.
- Phạm vi hoạt động hạn chế
Ô tô điện còn có nhược điểm khác là phạm vi di chuyển có giới hạn, do pin xe có thể bị hạn chế dưới điều kiện thời tiết khắc nghiệt và hệ thống trạm sạc chưa bao phủ rộng rãi. Tuy nhiên, với việc chú trọng nghiên cứu, phát triển công nghệ pin tiên tiến, pin của các dòng xe ô tô điện cao cấp hiện nay có tuổi thọ, dung lượng, khả năng chống nước và chống cháy nổ được cải thiện hơn rất nhiều và có thể hoạt động ổn định trong các điều kiện nhiệt độ khác nhau.
- Cần nhiều thời gian để nạp năng lượng, sạc pin hơn so với xe dùng xăng
Để chuẩn bị cho mỗi lần di chuyển, các chủ xe điện cần lưu ý thời gian để sạc đầy pin xe của mình, đảm bảo xe đủ khả năng di chuyển theo quãng đường mong muốn. Nhược điểm này đã được cải thiện đáng kể nhờ tính năng sạc nhanh ô tô điện hiện nay. Chu kỳ sạc giảm đáng kể mà không ảnh hưởng đến tuổi thọ của pin hay khả năng vận hành của xe.
Dù không thể phủ nhận các tính năng vượt trội của xe điện thì các chủ xe có thể vẫn e ngại các nhược điểm khi cân nhắc có nên mua ô tô điện chạy trong đô thị. Tuy nhiên, hiện nay VinFast đang làm rất tốt trong việc mở rộng hệ thống trạm sạc phủ toàn quốc, phát triển công nghệ sạc pin nhanh nhưng vẫn đảm bảo an toàn theo tiêu chuẩn Châu Âu... Những điều này đã cải thiện được một phần của các nhược điểm lớn về xe điện mà người tiêu dùng vẫn đang quan tâm.