Những bức ảnh hay video về một chiếc ô tô điện đang bốc cháy tình cờ xuất hiện trên mạng xã hội khiến cho nhiều người nghĩ đây là loại phương tiện có nguy cơ cháy nổ rất cao. Trên thực tế, ngay cả khi tính đến những nguy cơ cháy nổ tiềm ẩn, thì xe điện vẫn cho kết quả an toàn tốt hơn nhiều so với phần lớn các phương tiện sử dụng động cơ đốt trong (ICE).
Những chiếc xe điện ít cháy nổ hơn tưởng tượng
Chevrolet đã phải thu hồi gần 142.000 chiếc Bolt do "lỗi sản xuất hiếm gặp ở bộ pin", khiến mẫu xe điện này có thể bốc cháy. Theo đó, hãng này đã thu hồi gần như toàn bộ đời xe từ năm 2017-2022 do lỗi trên.
Đây thực sự là một con số lớn, nhưng trước khi thu hồi khoảng 51.000 xe ban đầu, chỉ có 5 vụ cháy xảy ra, và điều này đã thúc đẩy chiến dịch triệu hồi bắt đầu vào năm 2020. Như vậy, cứ 10.000 xe thì có 1 xe gặp trường hợp cháy nổ, tương đương 0,01% trong số các mẫu Bolt, con số này đột nhiên lại không giống như một vấn đề lớn nữa. Thực tế, vô số báo cáo nghiên cứu đã chỉ ra rằng những chiếc xe điện ít có khả năng phát lửa hơn so với xe ICE thuần túy.
Đây thực sự là một con số lớn, nhưng trước khi thu hồi khoảng 51.000 xe ban đầu, chỉ có 5 vụ cháy xảy ra, và điều này đã thúc đẩy chiến dịch triệu hồi bắt đầu vào năm 2020. Như vậy, cứ 10.000 xe thì có 1 xe gặp trường hợp cháy nổ, tương đương 0,01% trong số các mẫu Bolt, con số này đột nhiên lại không giống như một vấn đề lớn nữa. Thực tế, vô số báo cáo nghiên cứu đã chỉ ra rằng những chiếc xe điện ít có khả năng phát lửa hơn so với xe ICE thuần túy.
Theo báo cáo của Tesla, những chiếc xe điện của hãng này có khả năng bắt lửa thấp hơn xe ICE gần 11 lần. Các nghiên cứu khác cũng chứng thực điều này, theo dữ liệu của Ủy ban ATGT Quốc gia Mỹ, một báo cáo của AutoinsuranceEZ đã xác nhận rằng rủi ro hỏa hoạn đối với xe điện thấp hơn nhiều so với xe ICE. Nghiên cứu này ghi nhận 25,1 vụ cháy trên 100.000 xe, trong khi các trường hợp cháy ở xe ICE chiếm 1.529 trên 100.000 xe.
Thậm chí xe hybrid còn cho thấy nguy cơ cháy cao hơn gấp đôi so với xe ICE qua con số 3.474 vụ cháy trên 100.000 xe. Tóm lại, nếu các nguy cơ hỏa hoạn tiềm ẩn được xem là mối quan tâm an toàn chính, thì tốt hơn hết chúng ta nên bỏ hoàn toàn xe ICE và hybrid, thay vào đó lựa chọn một chiếc xe điện. Tuy nhiên khi cháy nổ xảy ra, những chiếc xe điện sẽ phải cần những phương pháp chữa cháy riêng biệt.
Bảo vệ hành khách vượt trội khi va chạm
Ngoại trừ các mẫu xe điện là biến thể từ xe ICE, các nền tảng xe điện chuyên dụng sử dụng kiến trúc rất khác so với phương tiện ICE. Tên chung của khung gầm này là "nền tảng ván trượt". Với nền tảng này, bộ pin được đặt thấp ở khung gầm của xe, các khoảng trống giữa các cầu cũng được lắp đầy bằng một bộ pin dạng mảnh. Nhờ đặc điểm thiết kế này, hệ thống pin được bảo vệ khỏi những tác động tiêu cực của hầu hết các vụ va chạm chỉ đơn giản vì chúng được đặt cách xa lực tác động.
Bên cạnh đó, do các đơn vị truyền động của chúng nhỏ hơn nhiều so với động cơ đốt trong và các bộ phận khác của nó, nên có nhiều không gian xung quanh các môtơ điện hơn để đạt được thiết kế vùng hấp thụ xung lực tối ưu.
Bản thân các bộ pin cũng nằm bên trong khung vỏ có độ bền cao, điều này góp phần tăng thêm độ cứng cho nền tảng khung gầm, giúp duy trì tính toàn vẹn của cấu trúc khoang hành khách khi xảy ra chạm.
Sự kết hợp của những yếu tố trên giúp cải thiện đáng kể mức độ an toàn cho người ngồi trong xe điện chuyên dụng, thể hiện qua các thử nghiệm va chạm của IIHS. Vì vậy, những mẫu xe điện như Audi e-tron và Tesla Model 3 đã giành được giải thưởng IIHS Top Safety Pick+ vào năm 2021, Ford Mustang Mach-E cũng nhận được giải thưởng Top Safety Pick dù mất một vài điểm ở hệ thống đèn pha.
Sự kết hợp của những yếu tố trên giúp cải thiện đáng kể mức độ an toàn cho người ngồi trong xe điện chuyên dụng, thể hiện qua các thử nghiệm va chạm của IIHS. Vì vậy, những mẫu xe điện như Audi e-tron và Tesla Model 3 đã giành được giải thưởng IIHS Top Safety Pick+ vào năm 2021, Ford Mustang Mach-E cũng nhận được giải thưởng Top Safety Pick dù mất một vài điểm ở hệ thống đèn pha.
Cải thiện cảm giác lái
Một lợi thế khác tạo ra bởi nền tảng khung gầm dạng ván trượt là bộ pin - khối lượng lớn nhất trong một chiếc xe điện - được đặt thấp bên dưới khoang hành khách giúp hạ trọng tâm của xe, đồng thời đạt được tỉ lệ phân bổ trọng lượng tối ưu 50/50 giữa cầu trước và cầu sau.
Một lợi thế khác tạo ra bởi nền tảng khung gầm dạng ván trượt là bộ pin - khối lượng lớn nhất trong một chiếc xe điện - được đặt thấp bên dưới khoang hành khách giúp hạ trọng tâm của xe, đồng thời đạt được tỉ lệ phân bổ trọng lượng tối ưu 50/50 giữa cầu trước và cầu sau.
Ở các mẫu xe điện sử dụng hai môtơ ở cả cầu trước và cầu sau, kết cấu này mặc định tạo ra lực kéo dẫn động tất cả các bánh mà không cần đến các thiết bị truyền lực nặng như trục truyền động và hộp số, qua đó tăng cường sự ổn định khi đánh lái. Kết hợp với trọng tâm thấp, những chiếc xe điện chuyên dụng thường sở hữu độ bám đường cao cùng khả năng vào cua ấn tượng, ngay cả trên những chiếc lốp tương đối khiêm tốn.
Vấn đề trọng lượng
Một trong những hạn chế của công nghệ xe điện ngày nay là bản thân bộ pin rất nặng, và yếu tố này gây ảnh hưởng đến tầm vận hành và hiệu suất của xe điện. Tuy nhiên, đối với vấn đề an toàn, phần trọng lượng tăng thêm đó lại mang đến lợi thế trong các vụ va chạm giữa các phương tiện có kích thước tương tự nhưng khác công suất.
Nếu đơn giản hóa các phép tính và giả định rằng xe điện với xe ICE có xếp hạng và trang bị an toàn khi va chạm giống hệt nhau, thì chiếc xe điện nặng hơn sẽ ít chịu tác động lớn khi va chạm với xe ICE nhẹ hơn. Theo các quy luật vật lý, chiếc xe nặng hơn sẽ chịu lực gia tốc thấp hơn khi va chạm so với chiếc xe nhẹ hơn và mang lại khả năng bảo vệ tốt hơn cho người ngồi trong xe điện.
Một trong những hạn chế của công nghệ xe điện ngày nay là bản thân bộ pin rất nặng, và yếu tố này gây ảnh hưởng đến tầm vận hành và hiệu suất của xe điện. Tuy nhiên, đối với vấn đề an toàn, phần trọng lượng tăng thêm đó lại mang đến lợi thế trong các vụ va chạm giữa các phương tiện có kích thước tương tự nhưng khác công suất.
Nếu đơn giản hóa các phép tính và giả định rằng xe điện với xe ICE có xếp hạng và trang bị an toàn khi va chạm giống hệt nhau, thì chiếc xe điện nặng hơn sẽ ít chịu tác động lớn khi va chạm với xe ICE nhẹ hơn. Theo các quy luật vật lý, chiếc xe nặng hơn sẽ chịu lực gia tốc thấp hơn khi va chạm so với chiếc xe nhẹ hơn và mang lại khả năng bảo vệ tốt hơn cho người ngồi trong xe điện.
: