Nội thất của những chiếc ô tô ngày nay dù đã mang phong cách hoàn toàn khác so với 50 năm trước, nhưng các chức năng cốt lõi của nội thất vẫn được giữ nguyên, đó là điều khiển chiếc xe. Vô lăng và bàn đạp ga, phanh không có nhiều thay đổi, chúng vẫn được định vị trong tầm sử dụng tốt nhất của người lái và tiếp tục chiếm một khoảng không gian đáng kể.
Tương tự như vậy, các thành phần cơ khí truyền thống trong ô tô cũng buộc phải giữ nguyên, ống dẫn động phân cách rõ ràng giữa trái và phải của xe vẫn là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến không gian nội thất khi phải bố trí buồng lái cứng nhắc, không linh hoạt.
Trong thời đại của xe tự lái, tất cả những điều đó sẽ thay đổi. Khi các nút điều khiển chức năng biến mất, chiếc xe sẽ tự lái và dựa vào những thông tin đầu vào cơ bản nhất từ người ngồi trong xe, nó sẽ đưa họ đến bất cứ nơi nào họ yêu cầu.
Trong khi đó, quá trình điện khí hóa sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong thiết kế nội thất ô tô, nhờ sử dụng rộng rãi các kết cấu sàn phẳng, linh hoạt phù hợp cho công việc, giải trí và mọi hoạt động khác. Vậy tương lai của khoang cabin sẽ như thế nào trong vài thập kỷ tới khi những chiếc xe ngày càng phát triển hơn nữa?
Nội thất thay đổi theo nhu cầu của người dùng
Khi các nhà thiết kế hoàn toàn có quyền tự do sáng tạo với nội thất mà không cần người lái hoặc không gặp phải các giới hạn cơ học, ô tô sẽ bắt đầu trở nên hoàn toàn khác từ bên trong.
Sam Abuelsamid, nhà phân tích chính về phương tiện chạy điện tại Guidehouse Insights, đã tham khảo một số nguyên mẫu xe tự lái hiện tại: "Cruise Origin và Zoox VH6 đã chuyển đổi bố cục nội thất giống như trên xe ngựa khi mọi người quay mặt vào trung tâm. Thiết kế này không những giúp mở rộng không gian chỗ để chân mà còn hỗ trợ quá trình ra vào dễ dàng hơn. Đồng thời có thể tạo điều kiện linh hoạt để lắp tủ giao hàng hoặc hỗ trợ xe lăn."
Một chiếc ô tô có thể chuyển đổi thành xe tải giao hàng sẽ tạo ra lợi nhuận cho chủ sở hữu trong khi đáng ra phải nằm trong bãi đậu xe. Nhưng một chiếc xe có thể thay đổi nội thất để phù hợp với các nhu cầu khác nhau cũng phải rất mạnh mẽ. Volvo đã đưa ra một ý tưởng hấp dẫn cho tương lai như thế với mẫu xe ý tưởng 360c của mình. Tầm nhìn ở đây không phải là mang theo không gian sống cho bạn mà thay vào đó là tạo ra một không gian mới có thể tự động chuyển đổi cấu hình dựa trên những gì người dùng đang làm, làm việc đó với ai và sẽ đi đâu.
Lisa Reeves, trưởng bộ phận thiết kế nội thất của Volvo, chia sẻ họ đã phát triển 4 chủ đề để bố trí nội thất trên 360c. Hai chủ đề đầu tiên được bố trí với 4 chiếc ghế quay mặt vào nhau xung quanh một chiếc bàn trung tâm. Loại đầu tiên là dành cho gia đình, loại thứ hai tương tự nhưng được thiết lập nhiều hơn cho doanh nghiệp, một không gian văn phòng di động ở bên ngoài thành phố hoặc cho các cuộc họp khi đang di chuyển. Ở cách bố trí này, kính cửa sổ hoạt động như một màn hình chiếu để xem qua những thứ như ghi chú thuyết trình hoặc kết quả nghiên cứu.
Ngoài ra còn có chế độ "tiệc tùng" với âm nhạc được đồng bộ hóa, cùng rất nhiều đồ uống dành cho mọi người, kể cả đồ uống có cồn vì về mặt lý thuyết là hợp pháp do không có ai lái xe. Cuối cùng, hấp dẫn nhất có lẽ là cấu hình "xe ngủ". Ở đây, 360c được định hình với một chiếc ghế dài rộng rãi, hoàn hảo để ngả lưng và thưởng thức bất kỳ thể loại phim nào. Khi đến giờ đi ngủ, chiếc ghế gập phẳng lại, biến thành một chiếc giường kén êm ái với tiện nghi vượt xa những phòng hạng thương gia tốt nhất của các hãng hàng không.
Thoải mái, không say xe
Ngay cả những hệ thống ghế cơ bản trong tương lai cũng sẽ sở hữu nhiều yếu tố thoải mái hơn so với những chiếc ghế ngày nay. Một công ty Thụy Sĩ tên là Datwyler đã giới thiệu những chiếc ghế ý tưởng sử dụng polyme hoạt động điện có thể thay đổi hình dạng để lấp đầy các bong bóng bên trong đệm ghế.
Những polyme này sẽ thay đổi hình dạng khi chúng nhận được điện tích, không chỉ hiệu quả hơn nhiều so với máy bơm không khí và con lăn được nhiều xe sang hiện đại sử dụng trên ghế mát-xa, mà còn hoàn toàn yên tĩnh và nhỏ gọn hơn. Qua đó sẽ có nhiều chế độ mát-xa tuyệt vời hơn mà không làm giảm hiệu năng hoặc thêm tiếng ồn trong cabin.
Nhưng yếu tố quan trọng nhất có thể ảnh hưởng đến sự thoải mái trong một chiếc xe tự lái còn có thể kể đến chứng say tàu xe. Abuelsamid của Guidehouse cho biết: "Buồn nôn là một yếu tố quan trọng cần cân nhắc ở các phương tiện tự động. Những hành khách ngồi trên các phương tiện không tham gia trực tiếp vào nhiệm vụ lái xe có xu hướng dễ bị buồn nôn hơn và tình trạng này có thể trở nên trầm trọng hơn do cách điều khiển phương tiện."
Theo nghiên cứu của Đại học Michigan, khoảng một nửa số người bị say tàu xe, thường là do vô thức chăm chú vào sách hay điện thoại trong ô tô. Michael Sivak, cựu giám đốc về giao thông bền vững toàn cầu tại Đại học Michigan, cho biết: "Trong ô tô tự lái, mọi người đều là hành khách. Vì vậy, sẽ xuất hiện một nhóm người bị say xe với tiềm năng lớn hơn khi họ không còn phải điều khiển xe."
Trong
ô tô, chứng say tàu xe thường do cơ thể cảm thấy chuyển động nhưng mắt
không nhìn thấy gì khác ngoài cuốn sách đang đọc hoặc TikTok đang xem.
Sivak đã được cấp bằng sáng chế cho một giải pháp sử dụng ánh sáng để
kích thích tầm nhìn ngoại vi của người ngồi trong xe giống như cách họ
nhìn ra ngoài cửa sổ.
Nhà cung cấp ô tô Nhật Bản NHK cũng có một
giải pháp khác sử dụng ghế ngồi có phần tựa đầu mở rộng giúp nâng đỡ và
ổn định đầu, theo hãng cách này giúp giảm 1/3 cảm giác buồn nôn.
Bên cạnh đó là các giải pháp quan trọng nhất có thể đến từ chính các hệ thống ảo. Những chiếc xe tự lái không chỉ cần phải an toàn và hiệu quả mà còn phải trơn tru và nhất quán để đảm bảo hành khách luôn vui vẻ và khỏe mạnh. Abuelsamid cho biết: "Khả năng điều khiển mượt mà với khả năng tăng tốc, phanh và đánh lái tinh tế sẽ là một phần quan trọng của giải pháp dù không phải là tất cả."
Giữ kết nối
Wi-Fi trong cabin gần như phổ biến vào thời điểm hiện tại và ước tính 91% ô tô mới được bán ở Mỹ được trang bị kết nối này. Nghĩa là người dùng có thể kết nối với internet ở bất cứ đâu trên hành trình di chuyển dài của mình.
Những kết nối dữ liệu đó sẽ ngày càng phát triển và nhanh hơn. Mạng không dây 5G, hiện đã được triển khai ở hầu hết các thành phố lớn, nhanh hơn 100 lần so với kết nối 4G LTE mà hầu hết các ô tô mới sử dụng hiện nay, nâng cấp chúng lên 5G sẽ tạo ra một bản cập nhật hiệu suất lớn phục vụ nhiều mục đích khác nhau như cập nhật phần mềm cho xe qua mạng.
Thậm chí, 5G cũng chưa phải là điểm dừng. Trung Quốc đã phóng vệ tinh 6G nguyên mẫu đầu tiên. Thế hệ không dây tiếp theo dự kiến sẽ được đưa vào sử dụng vào năm 2030 và theo một số dự đoán, có thể nhanh hơn 100 lần so với 5G. Điều đó nghĩa là gì? Các kết nối 4G điển hình có thể mất hơn 1 giờ để tải xuống một bộ phim độ phân giải cao. Với tốc độ gigabit 5G, người dùng có thể tải xuống toàn bộ phim trong vòng chưa đầy 1 phút. Ở tốc độ 6G, về mặt lý thuyết, quá trình đó có thể được thực hiện trong chưa đầy 1 giây.
Quan trọng hơn, hãy tưởng tượng những trải nghiệm thực tế ảo cực kỳ phức tạp so với những bộ phim 2D, truyền trực tiếp đến ô tô. Và với độ trễ thấp hơn, chơi game trong ô tô sẽ nhanh và nhạy như khi ngồi ở nhà.
Làm việc trong Metaverse
Theo Cục Thống kê Lao động Mỹ, người dân nước này dành khoảng 1/3 thời gian trong ngày để làm việc. Con số đó đã tăng thêm 30 phút trong 18 năm qua. Với xu hướng tham công tiếc việc, chắc chắn trong 20 hoặc 30 năm tới, chúng ta sẽ phải tiếp tục phát triển để có được ô tô tự lái ở mọi nơi chúng ta cần.
Tương lai của công việc vẫn là một khái niệm mơ hồ, nhưng gần đây Meta, công ty sở hữu Facebook, đã tạo nên làn sóng bằng cách vượt qua ranh giới về những gì có thể làm trong thực tế ảo tăng cường.
Tóm lại, thực tế ảo là đeo một chiếc headset ngăn hoàn toàn tầm nhìn của người dùng về thế giới xung quanh, thay vào đó cho họ cái nhìn kỹ thuật số về một thế giới ảo. Thực tế ảo tăng cường cũng tương tự, nhưng ở đây bạn vẫn có thể nhìn thấy thế giới thực, với thông tin được phủ lên trên. Đây có thể là bất cứ thứ gì từ thông tin dự kiến về các điểm đến yêu thích cho đến các nhân vật trò chơi điện tử.
Meta đã kết hợp tất cả những thứ đó vào cái gọi là Metaverse, đặt cược hàng tỷ USD rằng công nghệ này sẽ là tương lai. Năng suất kinh doanh trong Metaverse là cú hích lớn mới nhất của công ty. Các thương hiệu lớn như Disney và Procter & Gamble đã thuê những người được gọi là Giám đốc Metaverse, trong khi công ty tư vấn doanh nghiệp lớn Accenture đã trưng bày một văn phòng trong Metaverse có thể là bản xem trước của nơi làm việc ảo sắp tới.
Tại sao điều đó có liên quan? Bởi vì làm việc trong Metaverse không yêu cầu bàn làm việc hay thậm chí là máy tính xách tay. Người dùng chỉ cần đeo tai nghe và hầu như được dịch chuyển tức thời đến bất kỳ đâu, ở những văn phòng lớn nhất, rộng rãi nhất trên hành tinh. Các ứng dụng phổ biến và trình duyệt web đang được viết lại để sử dụng trong VR, trong khi cộng tác trong các cuộc họp ảo sẽ hấp dẫn hơn nhiều so với trên một thứ gì đó phẳng và vô hồn như Zoom. Trong tương lai, làm việc từ ô tô có thể còn hiệu quả hơn là ở trong văn phòng.
Giải trí
Metaverse
không chỉ dành cho công việc. Nó cũng sẽ được dùng cho mục đích giải
trí. Trên thực tế, các ứng dụng VR phổ biến nhất hiện nay đều là trò
chơi và không có lý do gì không có một số trò chơi VR hấp dẫn xuất hiện
trong ô tô.
Tuy nhiên, giải trí trong xe sẽ không chỉ là chơi game. Màn hình trong bảng điều khiển ngày nay ngày càng lớn và sống động hơn, nhưng không có gì đảm bảo trong tương lai bảng điều khiển sẽ được giữ lại. Đó là một phần ý tưởng đằng sau không gian nội thất Ambiance của Volvo với khả năng chiếu hình ảnh ngay trên trần xe, kết nối với âm thanh vòm tích hợp cho trải nghiệm như một nhà hát chất lượng cao trên bốn bánh xe.
Những trải nghiệm âm thanh chân thực đó có thể thực hiện riêng biệt theo cá nhân. Abuelsamid nói: "Âm thanh cá nhân được định hướng là một công nghệ sẽ sớm xuất hiện trong quá trình sản xuất, trong đó mỗi hành khách trên xe đều có kén âm thanh riêng. Với công nghệ này, các chùm âm thanh hẹp được hướng cụ thể vào một cá nhân, theo họ khi họ di chuyển mà những người khác gần đó không thể nghe thấy. Đây có thể là một công nghệ thú vị trong mô hình taxi tự hành."
Bên cạnh đó, AR cũng có thể dùng cho mục đích giải trí trong xe hơi. Thực tế mở rộng không chỉ có nghĩa là những cặp kính ngớ ngẩn. Đối với Volvo 360c, kính cửa sổ và thậm chí cả hệ thống làm mát không khí trong xe cũng có thể được sử dụng với thực tế ảo tăng cường. Reeves của Volvo cho biết: "Ứng dụng AR trong kính cửa sổ ô tô cho phép hành khách có thể chặn ánh sáng chiếu vào từ bên ngoài nếu họ muốn, chuyển từ khung cảnh thành phố đông đúc đến một nơi an toàn thư giãn bằng cách tuỳ chọn hiển thị các cảnh thiên nhiên mà họ thích trên kính, kết hợp là hệ thống mô-đun mùi hương phù hợp với khung cảnh để mang lại sự yên tĩnh."
Tất nhiên, câu hỏi lớn về tất cả các công nghệ này là khi nào. Mặc dù ngày nay hầu hết những điều trên đều có thể sớm được thực hiện, nhưng nếu không có ô tô tự lái, phần lớn chúng sẽ không thể trang bị trên xe. Nhưng khi chúng ta phát triển từ năm này sang năm khác, việc triển khai thực sự rộng rãi các mẫu xe tự lái dường như không thể tiến gần hơn được nữa. Reeves cho biết không có mốc thời gian nào cho 360c, nó là "một dự án để bắt đầu các cuộc thảo luận về những tiềm năng của xe tự lái, khám phá những lợi ích cho khách hàng trong cuộc sống hàng ngày của họ, qua đó hiểu nhận thức của công chúng."
Thực tế là xe tự lái có thể vẫn còn phải trải qua nhiều thập kỷ nữa mới được phổ biến rộng rãi và hoạt động trên phần lớn các con đường xung quanh chúng ta. Khi tiến gần hơn đến tương lai đó, nhiều công nghệ trong số này sẽ bắt đầu được chọn lọc vào ô tô. Chẳng bao lâu nữa, chúng ta sẽ tự hỏi làm thế nào chúng ta sống sót mà không có Metaverse hay hệ thống ghế mát-xa cao cấp trong xe.