Hơn 100 năm Mazda - Biến cố Hiroshima không thể dập tắt ước mơ

Hành trình kéo dài hơn một thế kỷ đã đưa Mazda từ công ty sản xuất nút chai đến niềm tự hào của Nhật Bản với những mẫu xe được người tiêu dùng trên toàn thế giới ưa chuộng.

Năm 2020, Mazda kỷ niệm cột mốc 100 năm thành lập công ty bằng việc ra mắt mẫu MX-30 hoàn toàn mới, bắt nhịp xu hướng chuyển dịch sang xe điện của thế giới. Bước vào khoang lái của chiếc xe này, thứ gây ấn tượng với người dùng không phải vô lăng, màn hình trung tâm hay ghế ngồi, mà là phần đệm lót bảng điểu khiển được làm bằng vỏ cây sồi - vật liệu tạo nên chiếc nút bần của những chai rượu vang thượng hạng.

Ít người biết nút bần chính là điểm khởi đầu tạo nên một Mazda lớn mạnh hôm nay. Và khi đưa nó vào thiết kế xe điện của mình, hãng xe Nhật Bản đã tạo ra một "điểm chạm" kết nối giữa quá khứ và tương lai.

Ngược dòng thời gian trở về những năm đầu của thế kỷ 20, Toyo Cork Kogyo - tiền thân của Mazda - khi đó là một công ty sản xuất nút bần có tiếng ở Hiroshima, Nhật Bản. Bước ngoặt xảy đến khi Jujiro Matsuda - nhà sáng lập Mazda - gia nhập công ty với tư cách thành viên hội đồng quản trị vào năm 1921. Xuất thân là một thợ rèn học việc, ông thành lập xưởng đúc kim loại riêng ở Osaka trước khi nhận ra sứ mệnh của cuộc đời mình sẽ gắn liền với máy móc và kỹ thuật.

Matsuda dành 6 năm để tạo ra những bước chuyển mình cho công ty. Đáng kể nhất là việc đổi tên thành Toyo Kogyo, bắt đầu sản xuất động cơ xe máy và xe tải 3 bánh. Những chiếc xe 3 bánh này đã góp phần không nhỏ trong công cuộc tái thiết đất nước sau biến cố Hiroshima và Nagasaki năm 1945.

Song, những biến cố này chỉ có thể làm chậm, chứ không thể dập tắt ước mơ tạo ra một chiếc xe 4 bánh của Matsuda. Điều này được hiện thực hóa vào năm 1960 với R360 Coupe - chiếc xe 2 cửa 4 chỗ ngồi cỡ nhỏ, được trang bị động cơ V-Twin dung tích 356cc cùng hộp số tự động 4 cấp. Với giá thành dễ tiếp cận, R360 Coupe bán ra hơn 4.000 chiếc chỉ trong tháng 12/1960.

Trong giai đoạn 1960-2010, bên cạnh việc đổi tên công ty thành Mazda vào năm 1984, hãng đã tập trung phát triển đa dạng dòng xe với động cơ Wankel vang danh đến tận ngày nay. Được phát minh bởi người Đức, nhưng Wankel không phải "miếng bánh ăn sẵn" của hãng xe Nhật Bản. Đội ngũ kỹ sư của Mazda mất 3 năm kể từ khi mua bản quyền để nghiên cứu, phát triển và hoàn thiện, trước khi giới thiệu Wankel rộng rãi ra thế giới.

Với những ưu điểm vượt trội, động cơ này là "trái tim" tạo nên những mẫu xe đình đám của Mazda: Cosmo Sport - chiếc xe thể thao đầu tiên (1967); Savanna RX-7 (1978) - mẫu xe có hơn 800.000 chiếc được sản xuất; MX-5 - chiếc xe mui trần 2 chỗ bán chạy nhất thế giới (1989); 787B - chiếc xe Nhật đầu tiên vô địch giải đua Le Mans 24h (1991); RX-8 - lời chia tay với động cơ Wankel (2003)…

Giới thiệu triết lý lái xe vui vẻ Zoom Zoom và phong cách thiết kế Kodo là những bước tiến tiếp theo được hãng xe Nhật Bản thực hiện trong cuộc cách mạng di chuyển của mình. Với Zoom Zoom, Mazda mong muốn người dùng cảm nhận sự thoải mái, phấn khích mỗi khi vận hành xe. Triết lý này đồng thời tạo nên cảm hứng sáng tạo không ngừng nghỉ, là tiền đề ra mắt phong cách thiết kế Kodo mang nghĩa "linh hồn của sự chuyển động" trong tiếng Nhật.

Chính thức được giới thiệu năm 2010, suốt hơn một thập kỷ qua, Kodo luôn là kim chỉ nam cho mọi thiết kế của Mazda. Kodo khiến những chiếc xe trở nên sống động và có "linh hồn". Khi chuyển động, chúng mang hình ảnh của những con báo gấm đầy sức sống, sẵn sàng lao về phía trước bằng tốc độ uyển chuyển và quyền uy mạnh mẽ. Ngay cả khi đứng yên, các yếu tố thiên nhiên như nước và gió cũng hòa quyện xung quanh chiếc xe thông qua bề mặt sơn và các đường nét phản chiếu trên thân xe để mang lại sự cuốn hút khó tả.

Tất cả thiết kế của Mazda đều tập trung vào 5 giá trị cốt lõi góp phần tạo nên thương hiệu cho hãng ô tô Nhật Bản, đúng với tinh thần "Mazda không chỉ là nhà sản xuất xe. Sứ mệnh của Mazda là mang đến niềm vui và hạnh phúc cho khách hàng". Đó là bậc thầy nghệ nhân Nhật Bản, thiết kế nghệ thuật, con người là trung tâm, giải pháp tinh hoa và cảm giác lái đầy thú vị.

Người Nhật nổi tiếng với phong cách làm việc chỉn chu, khoa học và tỉ mỉ đến từng chi tiết nhỏ nhất. Đó cũng là tinh hoa được những bậc thầy thủ công Takumi đưa vào các thiết kế Mazda, sau khi dành hàng nghìn giờ rèn luyện đôi bàn tay của mình, để mang đến vẻ đẹp tinh xảo và độc đáo qua từng đường nét.

Với tinh thần "Car as art" (xe là nghệ thuật), những nghệ nhân Takumi đã tạo nên các tác phẩm nghệ thuật có thể mang đến hiệu ứng cho thị giác, cảm nhận được sự chuyển động ngay cả khi đang đứng yên. Điều này đến từ vẻ đẹp của hình khối cùng những phản chiếu của bóng sáng thay đổi trên thân xe, gợi cảm giác về tốc độ, sự duyên dáng và cả sức mạnh, thôi thúc người dùng trải nghiệm. "Tôi muốn mọi người cảm nhận được sự tận tâm của Mazda trong khâu thiết kế. Bởi nếu cảm nhận được, tôi tin tất cả sẽ tìm thấy niềm vui khi lái xe và yêu chiếc xe của mình hơn," chuyên gia chế tác Osamu Fujiki của Mazda cho biết.

Niềm vui khi lái xe mà Fujiki nhắc tới không chỉ đến từ tinh thần Zoom Zoom vốn có, mà còn được tạo nên bởi triết lý lấy con người làm trung tâm. Mazda tâm niệm mọi sáng tạo trong thiết kế đều phải được dựa trên các giác quan của con người. Lái xe giờ đây không đơn thuần là việc vận hành một cỗ máy, mà còn là hành trình tạo nên cảm xúc, với sự hưng phấn, thú vị và thoải mái được cộng hưởng xuyên suốt.

Tất cả được tạo nên bởi những giải pháp tinh hoa, thể hiện ở loạt cải tiến và tính năng hiện đại hàng đầu thế giới. Trong đó, tiêu biểu phải kể đến công nghệ SkyActiv và hệ thống an toàn chủ động i-Activsense, lấy cảm hứng từ triết lý "Jinba Ittai" (nhân mã nhất thể) của người Nhật xưa.

Nền tảng của công nghệ SkyActiv được ứng dụng xuyên suốt cho các thành tố động lực như động cơ - hộp số - khung gầm - khung xe để với mỗi ý muốn lái xe của người lái được phản hồi chính xác. Bên cạnh đó, hệ thống kiểm soát gia tốc G-Vectoring Control Plus giúp tối ưu sự ổn định thân xe khi vận hành bằng cách tự động điều chỉnh động cơ và phanh. Ngoài ra, công nghệ Mazda Connect tích hợp vào màn hình giải trí còn góp phần mang đến trải nghiệm cá nhân hóa trong một thế giới siêu kết nối.

Với hệ thống an toàn chủ động i-Activsense, Mazda sử dụng các radar sóng điện từ tần số cao, và camera laser hồng ngoại tầm gần trên kính chắn gió và các cảm biến ở cản trước - sau sẽ liên tục quét và cảnh báo về các mối nguy tiềm ẩn, nhằm tránh các va chạm, mang đến cảm giác tự tin và an tâm hơn cho khách hàng.

Bằng sự nỗ lực và đổi mới không ngừng, từ nhà máy sản xuất nút chai, Mazda đã trải qua một hành trình dài để trở thành niềm tự hào của xứ sở mặt trời mọc. Thành công của hãng không chỉ được thể hiện bằng độ phủ sóng rộng rãi trên toàn thế giới, mà còn để lại dấu ấn với tổng cộng 334 giải thưởng Bắc Mỹ, 232 giải thưởng Châu Âu, 195 giải thưởng Nhật Bản và 476 giải thưởng từ các khu vực khác.