Ra mắt vào năm 2003 tại Geneva Motor Show, Lamborghini Gallardo là mẫu xe đầu tiên của thương hiệu được trang bị khối động cơ V10. Ngay từ khi bắt đầu, chiếc xe đã đạt được cột mốc thành công về doanh thu ấn tượng với nhiều kỷ lục kinh doanh nối tiếp dành cho Lamborghini. Nhân kỷ niệm 20 năm tuổi của chiếc xe được mệnh danh là "baby Lambo" này, cùng AutoVn nhìn lại lịch sử của Lamborghini Gallardo.
Feruccio Lamborghini đã nhận ra thị
trường dành cho phân khúc Lamborghini “nhỏ” và trên hết là một chiếc xe
có giá thành cùng chi phí vận hành thấp hơn. Vào đầu những năm 1970, ông
đã thúc đẩy cho sự phát triển một mẫu xe sau này mang tên Urraco, và
sau đó đã phát triển lên thành mẫu Jalpa trong những năm 1980s.
Năm
1987, Lamborghini bắt đầu phát triển dự án L140 dành riêng cho việc tạo
ra một chiếc Lamborghini nhỏ gọn. Nhiều nguyên mẫu đã được phát triển
trong nhiều năm, và nhiều giải pháp kỹ thuật được khám phá, bao gồm cả
động cơ V8 và sau đó là động cơ V10.
Đến năm 1998, sau khi cân
nhắc kỹ lưỡng thì thương hiệu quyết định bắt đầu lại từ con số không,
chỉ sử dụng khái niệm, kích thước tổng thể và ý tưởng về một khối động
cơ 10 xi-lanh để làm nền tảng - một yếu tố chưa từng xuất hiện trên một
chiếc xe Lamborghini dành cho đường trường trước đây.
Khối động
cơ mới chính là kết quả trong công việc của kỹ sư Massimo Ceccarani -
người đã dành hơn 10 năm cống hiến cho công ty và đã thăng tiến lên chức
vụ Giám đốc Kỹ thuật, cùng với Maurizio Reggiani - người đảm nhiệm
nhiệm vụ phát triển động cơ và thiết kế tại Văn phòng Kỹ thuật
Lamborghini vào thời điểm ấy.
Maurizio Reggiani hồi tưởng: “Dự án
L140 mang đến một khối động cơ V10 72 độ với hộp số tích hợp vào trong
khu vực bể dầu, được thiết kế bởi Lamborghini và không thực tế cho loại
xe dự định sản xuất. Hơn nữa, vị trí của hộp số bên dưới động cơ tạo nên
một trọng tâm cao, điều này sẽ không đảm bảo khả năng lái và xử lý tình
huống mà một chiếc siêu xe thể thao Lamborghini phải có. Do đó, khi
chúng tôi bắt đầu dự án mang tên “baby Diablo”, một động cơ V8 được chọn
và quyết định tìm kiếm một khối động cơ tiềm năng trong số những cái đã
có trên thị trường, bao gồm cả khối động cơ 8 xi-lanh của Audi. Với
việc trở thành một phần của Audi sau này, thương hiệu đã quyết định sản
xuất một chiếc xe hoàn toàn mới với khung hình ống bằng nhôm và động cơ
10 xi-lanh được thiết kế bởi Lamborghini, và một hộp số hoàn toàn mới
được thực hiện bằng cả phương pháp thủ công lẫn tự động hóa.”
Gallardo
được lắp khối động cơ 10 xi-lanh 5.0L V90 DOHC với 4 van, sản sinh 500
mã lực. Thay vì sự lựa chọn V72 cổ điển, một góc nghiêng 90 độ được ưu
tiên áp dụng để hạn chế độ cao của khối động cơ, cũng như đạt được lợi
thế trong cách bố trí xe (nắp động cơ thấp hơn, tầm nhìn sau tốt hơn) và
tạo ra trọng tâm thấp để tăng khả năng tính động lực. Góc đánh lửa
thường xuyên (đảm bảo độ trơn tru của động cơ) đạt được thông qua việc
sử dụng các “tay quay” có độ lệch 18 độ. Hệ thống bôi trơn bể chứa khô
không chỉ mang đến khả năng bôi trơn hoàn hảo ngay cả trong các điều
khiện động lực học khắc nghiệt, mà còn cho phép hạ thấp trọng tâm hơn.
Theo như Maurizio Reggiani giải thích: “Để có thể tạo ra số lượng xe như kế hoạch, động cơ V10 phải mang hình dạng V với góc 90 độ, do đó mà nó sở hữu một “chốt chia” tại trục khuỷu cho phép khả năng đánh lửa đều đặn ngay cả khi trục khuỷu có xi-lanh 90 độ. Các-te động cơ (hộp chứa trục khuỷu), được lót các lớp phủ Nikasil, đã được các kỹ sư Lamborghini sửa đổi và thiết kế lại, việc chế tạo chúng từ hợp kim nhôm hypereutectic cho phép tấm lót được đúc trực tiếp lên chất liệu nhôm. Điều này giúp giảm thiểu khoảng cách giữa các xi-lanh, độ dài xi-lanh, trọng lượng và cũng như giá thành sản xuất. Bên cạnh đó, điều này đã tạo nên tiền đề cho khối động cơ V10 MPI 5.0L 90 độ lần đầu tiên được lắp đặt trên dòng Gallardo.”
Do đó, động cơ V10 đầu tiên trở thành một khối động cơ hiện đại với dung tích 5.0L, hệ thống bôi trơn bể chứa khô, trục cam kép đặt ở mỗi hàng xi-lanh, với van biến thiên theo thời gian (4 van trên mỗi xi-lanh) và cơ chế truyền động bằng xích.
Hộp
số 6 cấp được trang bị đồng bộ với vành đồng tốc hình nón đôi và nón ba
thế hệ mới nhất, đi cùng với hệ thống điều khiển và tương tác được tối
ưu hóa được đặt ở sau động cơ, trong khi đó thì hệ dẫn động bốn bánh
(AWD) sử dụng hệ thống VT đã được thử nghiệm. Một hệ thống tuần tự được
tự động hóa (hộp số điện tử Lamborghini được cung cấp như một lựa chọn
bổ sung trên phiên bản này) cũng được phát triển, trong khi đó thì cơ
chế cơ bản của hộp số được giữ nguyên.
Bộ khung gầm cấu trúc hoàn
toàn từ nhôm được tạo nên dựa vào các chi tiết bộ phận được ép đùn và
hàn với các bộ phận kết nối làm từ phương pháp đúc. Trên bộ khung này,
tùy vào chức năng mà những bộ phận bên ngoài thân xe có thể được gắn với
các hệ thống khác nhau (bằng cách bắt đinh tán, bắt vít hoặc hàn). Các
bộ phận treo bên ngoài khác (như cản xe) được làm từ chất liệu nhựa
nhiệt dẻo và kết nối bằng bu-lông.
Dự án thiết kế bắt đầu từ năm 2000 với đề xuất ban đầu mang tên Italdesign-Giugiaro, sau đó được tối ưu và hoàn thiện bởi bộ phận mới thành lập có tên Lamborghini Centro Stile do Luc Donckerwolke dẫn dắt. Nhiệm vụ của các nhà thiết kế, được đòi hỏi rất khắt khe nhưng đồng thời rất thú vị, là phải xác định được các thuộc tính chính thức của Lamborghini và kết hợp chúng lại với nhau để trở thành một thành phẩm duy nhất. Kích thước của Gallardo và những mục tiêu hiệu năng của nó mang lại phong cách thể thao nhỏ gọn. Chiều dài cơ sở của chiếc xe và phần nhô ra đã được tinh giảm đã mang đến một ngoại hình năng động hơn. Phần chủ chốt trong thiết kế mang tính biểu tượng của Gallardo, vốn đã được thể hiện trên mẫu Murcielago vào năm 2001, chính là việc chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của ngành hàng không - được thể hiện rõ nét ở khoang lái phía trước được tích hợp vào thân xe, kính chắn gió góc cạnh với những trụ cứng cáp, quá trình xử lý phức tạp các bề mặt phẳng với các chi tiết cắt ngang rõ nét, cũng như như hướng của các chi tiết của hệ thống làm mát theo luồng không khí.
Yếu tố khiến cho Gallardo nổi bật trên thị trường chính là hiệu suất kết hợp với khả năng vận hành, độ tin cậy cũng như tính ứng dụng hàng ngày cao, bên cạnh đó là chiếc xe mang đến cảm giác sử dụng thoải mái hàng ngày.
Tháng 5/2004, Gallardo được đưa vào “quyên góp” truyền thống cho Cảnh sát Ý: chiếc xe được sử dụng cho những mục đích đặc biệt, như thuyên chuyển nội tạng được hiến tặng hay thuốc men y tế.
Năm 2005, hai năm sau màn ra mắt của phiên bản coupe, Lamborghini giới thiệu phiên bản Gallardo Spyder tại Frankfurt Motor Show; đây không chỉ là phiên bản “mui trần” thông thường mà là một mẫu hoàn toàn mới với hệ thống đóng/mở mui mềm mới, bao gồm cả nắp động cơ xe. Gallardo Spyder cũng mang đến tính năng quan trọng mới ở khía cạnh động cơ, hộp số và hiệu suất. Động cơ 10 xi-lanh 4.961cc của chiếc xe cung cấp 520 mã lực tại 8000 vòng/phút. Hộp số 6 cấp (hộp số tay với tùy chọn cung cấp phiên bản điện tử tự động hóa) mang tỷ số truyền ngắn hơn, tao nên khả năng xử lý năng động hơn cho chiếc xe. Những tính năng mới của động cơ sau đó cũng được áp dụng trên mẫu coupe đời 2006.
Năm
2007, khi số lượng sản xuất của mẫu “baby Lambo” này vượt quá 5.000
chiếc thì Gallardo Superleggera đã được giới thiệu tại Geneva. Mẫu xe
mới, với công suất tăng thêm 10 mã lực và trọng lượng được thuyên giảm
100 kg, thậm chí còn sở hữu tính năng động cao hơn với tỷ lệ trọng
lượng/công suất chỉ 2,5 kg/mã lực. Superleggera sở hữu hộp số cơ học tự
động hóa tiêu chuẩn, đã trở thành tính năng thường thấy trên các phiên
bản sau này, và được bổ sung 4 sắc màu mới: vàng Midas, cam Borealis,
xám Telesto và đen Noctis. Superleggera còn sở hữu nhiều chi tiết làm
bằng chất liệu carbon để phục vụ cho mục đích quan trọng là giảm thiểu
trọng lượng, như cánh gió cố định sau (một tùy chọn mang tính biểu tượng
của phiên bản này) và phanh gốm carbon.
Tại Geneva Motor Show
2008, mẫu xe LP 560-4 đã được giới thiệu - một phiên bản cải tiến của
Gallardo - với trọng lượng nhẹ hơn 20 kg, mang động cơ V10 5.2L sản sinh
560 CV, đi kèm hệ thống phun xăng trực tiếp. Cũng trong năm 2008,
thương hiệu đã sản xuất được 7.100 chiếc Gallardo. Sự kiện Los Angeles
Motor Show vào tháng 11 cùng năm chứng kiến sự hiện diện của phiên bản
mui trần LP 560-4 Spyder với cùng thông số kỹ thuật. Động cơ mới mang
đến những tinh chỉnh kỹ thuật quan trọng và đầy bất ngờ như Maurizio
Reggiani giải thích: “Trong phiên bản tiếp theo mang động cơ 5.2L, chúng
tôi đã quyết định thay đổi hình dạng của chi tiết trục khuỷu, tháo gỡ
chốt chia và chấp nhận quá trình đánh lửa không đồng đều để ưu tiên tăng
độ cứng của trục khuỷu. Công nghệ phun nhiên liệu trực tiếp cũng được
áp dụng, giúp tăng hiệu quả trong buồng đốt để tạo ra công suất lớn hơn
đi cùng ít chất gây ô nhiễm hơn.”
Năm 2009, với 9.000 chiếc được sản xuất, Lamborghini cho ra mắt Gallardo LP 550-2 Valentino Balboni giới hạn chỉ 250 chiếc và mang đặc trưng của giải pháp kỹ thuật chưa từng thấy trước đây: 550 mã lực với hệ truyền động cầu sau. Nhận được nhiều đơn yêu cầu từ các vị khách, Gallardo LP 550-2 được đưa vào việc sản xuất rộng rãi (2010) và tiếp nối đó là sự ra mắt của piên bản Spyder (2011). Để tạo nên cá tính độc nhất, các kỹ sự tại Sant’Agata Bolognese ứng dụng hệ truyền động cầu sau và đại tu tất cả các bộ phận của hệ thống vận hành - bao gồm lò xo, giảm xóc, thanh cân bằng và cả lốp xe. Sự thay đổi trong công suất cũng tác động đến tính khí động học của chiếc xe. Ngoài ra, bộ vi sai cầu sau cũng được nâng cấp, và nhiều tinh chỉnh quan trọng được tiến hành trên hệ thống ổn định động ESP.
Tháng 3/2010, mẫu xe Gallardo LP 570-4 Superleggera năng động hơn, trọng lượng nhẹ hơn, mạnh mẽ hơn và ngoại hình hấp dẫn hơn đã được giới thiệu tại Geneva. Tiếp nối thành công của phiên bản cùng tên trước đó vào năm 2007, trọng lượng của LP 570-4 đã được lược giảm 70 kg, động cơ 570 mã lực và tỷ lệ trọng lượng/công suất giảm chỉ còn 2,35 kg/mã lực. Những thay đổi về ngoại thất được thực hiện riêng để cải thiện tính tính khí động học. Thiết kế này gia tăng luồng khí hướng vào các bộ tản nhiệt và cải thiện lực ép mặt đường lên trục trước. Những thay đổi trên tấm sàn xe, cũng như việc sử dụng các tấm ốp bên và bộ khuếch tán sau mới bằng chất liệu sợi carbon đã góp phần cải thiện tính khí động học. Hơn thế nữa, tải trọng khí động học lên trục sau được cân bằng với việc ứng dụng cánh gió cố định phía sau. Cũng trong năm 2010, hai mẫu xe khác với động cơ tương tự đã được ra mắt: LP 570-4 Spyder Performante (có trọng lượng nhẹ hơn khi giảm 65 kg so với LP 560-4 Spyder) và Gallardo LP 570-4 Blancpain Edition - kết hợp tinh thần cạnh tranh của Super Trofeo với khả năng xử lý trên đường hoàn hảo cùng thiết kế độc quyền lấy cảm hứng từ Lamborghini Blancpain Trofeo.
Năm
2012, Lamborghini giới thiệu hai phiên bản nâng cấp tại Paris Motor
Show. Những biến thể này trông mạnh mẽ, táo bạo và cực đoan hơn:
Gallardo LP 560-4 và Gallardo LP 570-4 Edizione Tecnica, chúng đại diện
cho một sự phát triển phong cách tiến xa hơn so với nguyên bản.
Tháng
1/2013, sự phát triển của chương trình GT3 mới được công bố, dựa trên
Gallardo MY13. Trong cùng năm, Gallardo LP 570-4 Squadra Corse được giới
thiệu tại Frankfurt Motor Show. Phiên bản giới hạn này, là cái tên cao
cấp nhất trong dòng Gallardo, được lấy cảm hứng bởi Gallardo Super
Trofeo: chiếc xe tham gia tranh tài tại Lamborghini Super Trofeo.
Tháng 11/2013, chiếc Gallardo cuối cùng được xuất xưởng tại nhà máy Sant’Agata Bolognese - mẫu Gallardo LP 570-4 Spyder Performante. Trong vòng đời 10 năm của mình, Gallardo đã mang đến rất nhiều phiên bản đặc biệt, bán ra ở 45 quốc gia. Với 32 biến thể, tổng số xe được sản xuất đạt con số 14.022 chiếc. Đây chính là những số liệu khiến cho Gallardo trở thành một trong những mẫu siêu xe thể thao được đánh giá cao nhất từ trước đến nay, với vị thế được bảo chứng là một trong những biểu tượng của thiết kế và kỹ nghệ ô tô nước Ý.
: